สูญเสีย

เมื่อวันศุกร์ที่ ๑๑ มีนาคม ๒๕๕๔ ที่ผ่านมาได้เกิดความสูญเสียอย่างใหญ่หลวงกับเพื่อนมนุษย์ประเทศญี่ปุ่นแผ่นดินไหวและสึนามิขนาดใหญ่ถล่มตึกรามบ้านช่องทรัพย์สินอย่างมากมาย ผู้เขียนเชื่อว่าเราคนไทยทุกคนต่างก็รู้สึกเสียใจเศร้าใจกับความสูญเสียดังกล่าว ดังนั้น ขอเชิญชวนคนไทยทุกคนได้ช่วยกันส่งกำลังใจไปช่วยเหลือเพื่อนชาวญี่ปุ่นนะครับ

"สูญเสีย" สูญ เป็นสิ่งที่มีอยู่หายจากไปไม่กลับมาเหมือนเดิม เสีย ก็คงจะเหมือนกัน คือ สิ่งนั้นทำงานไม่ได้เหมือนเดิม ดังนั้น สูญเสียเป็นสิ่งที่มนุษย์เราไม่ต้องการอย่างแน่นอน มนุษย์เราทุกคนย่อมไม่อยากไม่ต้องการให้เกิดความสูญเสียไม่ว่าจะเกิดกับสิ่งใดๆ ก็ตามแต่ เพราะความสูญเสียทำให้เกิดความทุกข์ เศร้าใจ เดือดร้อน

อย่างไรก็ดี หากเราพิจารณาให้ดีๆ ชีวิตของคนเรานั้น หากเราทำความเข้าใจเรื่องของธรรมชาติให้ดี จะเห็นว่าทุกชีวิตล้วนมี "เกิด แก่ เจ็บ ตาย" อย่างหลีกหนีไม่พ้น ทั้ง "เกิด แก่ เจ็บ ตาย" หากเราพิจารณาลงไปอีก จะเห็นว่าทั้ง ๔ คำดังกล่าวนั้น เรามีความสุขเฉพาะตอนเกิดเท่านั้น เมื่อเกิดก็ฉลองกัน และเมื่อถึงวันคล้ายวันเกิดต่างก็จัดงานเลี้ยงฉลองกันยกใหญ่ ส่วนอีก ๓ คำ คือ แก่ เจ็บ ตาย เราต่างก็ไม่ชอบทำให้เกิดทุกข์ คนบ้างคนก็พยายามหาวิธีชะลอความแก่ คนบ้างคนก็พยายามจะไม่ให้เกิดตัวเองเจ็บ (ป่วย) แต่ที่สำคัญคือ ทุกคนต่างหลักหนีความตายไม่ได้ ด้วยเหตุนี้ จะเห็นว่าหากเราคิดตามหลักของคณิตศาสตร์หลักสถิติแล้วนั้น ในชีวิตของคนเรามีสุขน้อยกว่าทุกข์เป็นอย่างมาก เพราะ สุข เมื่อเกิด ทุกข์ เมื่อ แก่ เจ็บ ตาย ความสุขจากการเกิดมีเพียงร้อยละ ๒๕ เท่านั้น ส่วนอีกร้อยละ ๗๕ (แก่ เจ็บ ตาย) ล้วนเป็นทุกข์

ครับ หากเราคิดว่าเราต้องการให้เป็นสุขมากขึ้น เราควรจะต้องมีการสร้างความเข้าใจหลักของธรรมชาติของความแก่ ความเจ็บ ความตาย เมื่อมีความเข้าใจมากยิ่งขึ้นกับทั้ง ๓ อย่างแล้ว ย่อมจะทำให้เราเข้าใจ "ความสูญเสีย" และเมื่อเป็นอย่างนั้น ความสูญเสียก็จะไม่สามารถทำให้เกิดความทุกข์ เพราะเมื่อเราเข้าใจว่า เราไม่สามารถหลีกพ้นความแก่ได้ หลีกพ้นความเจ็บได้ หลีกพ้นความตายได้ เราเข้าหามันให้มันรู้ว่า แก่ คือแก่ เจ็บ คือ เจ็บ และ ตาย คือ ตาย และคิดอยู่เสมอว่า "ความตาย" เป็นสิ่งที่เกิดได้ทุกเมื่อ ซึ่งหากเราทำได้อย่างนั้นแล้ว "สูญเสีย" จะเป็นสิ่งที่เรากล้าเผชิญและเกิดความสุขได้

ร่างกายของมนุษย์เราส่วนต่างๆ ในร่างกาย (Cell) เราต่างก็ได้ถูกกำหนดให้มีระยะเวลาการทำหน้าที่ทำงานตามรหัสของธรรมชาติที่ได้ตั้งไว้ บางคนอาจจะถูกกำหนดให้มีอายุระยะเวลาที่ยาวนาน บางคนก็อาจจะถูกกำหนดให้อายุระยะเวลาที่สั้น แต่สิ่งหนึ่งที่ผู้เขียนคิดว่าเราสามารถที่จะยึดเวลาได้ คือ จะต้องทำความดีทั้งกายวาจาใจอย่างบริสุทธิ์ เมื่อเราทำได้จิตของเราก็จะมีความสุข และช่วยทำให้ร่างกายมีความสมบูรณ์ไปได้ และเมื่อมีความสมบูรณ์ก็ย่อมจะมีระยะเวลาทำงานยึดยาวยิ่งขึ้น

ดังนั้น "สูญเสีย" ถึงแม้จะเกิดขึ้นอย่างที่เราหลีกเลี่ยงไม่ได้ตามธรรมชาติ หากเราไม่ดูแลธรรมชาติ ทำลายธรรมชาติ สักวันธรรมชาติก็จะลงโทษเรากลับคืน นั้นเป็นหลักของความเป็นจริง และเป็นไปตามหลักวิทยาศาสตร์ที่ว่า แรงกระทบเท่ากับแรงสะท้อน และเช่นกันทางพุทธศาสนาของเราก็บอกได้ว่า เมื่อทำดี ย่อมได้ดี และเมื่อทำชั่ว ย่อมได้รับความชั่วความไม่ดีกลับคืน

เมื่อเรา "สูญเสีย" แล้วทำความเข้าใจกับสิ่งนั้นๆ หากหนทางที่ไม่ให้เกิดความสูญเสียขึ้นอีกหรือถึงแม้ว่าจะเกิดขึ้นก็ขอให้เกิดความเสียหายจำนวนไม่มาก และที่สำคัญ คือ เราจะต้องไม่ "เสีย 0" นั้นคือ อยู่บนความเป็นกลาง ทางสายกลาง ไม่เอนเอียงได้ทางใดทางหนึ่ง และเมื่อเป็นเช่นนั้นเราไม่เสียศูนย์ เราย่อมจะไม่เกิดความ "สูญเสีย" และที่สำคัญ คือ หากเราสามัคคีกันเดินทางไปด้วยกันด้วยความรัก เราจะไม่เสีย 0 และ สูญเสีย ลองฟังดูครับ If we hold on together

เพื่อว่าเราจะได้มีโอกาสร่วมเดินทางไปด้วยกัน

มนูญ ศรีวิรัตน์